Zaledwie kilka dni temu upłynęło dwadzieścia lat, kiedy dwóch zakręconych facetów o imionach Robert Matusik (były historyk w ZST-I) i Robert Osiński (były urzędnik UMiG) powzięło myśl, że warto zająć się historią formacji wojskowej z 1863 roku, związanej z dziejami Ponidzia i miejscem drugiej co do wielkości bitwy Powstania Styczniowego, czyli bitwą pod Grochowiskami. Rok trwały przygotowania, dobieranie rynsztunku, szycie fezów i konfederatek itd., itd., by wreszcie „Ojcowie Założyciele” oraz trzej ochotnicy : Dominik B., Grzegorz Z. i Mariusz B. (uczniowie ZST-I) dali się poznać na polach Grochowisk.
W 2004 roku było już ośmiu adeptów rekonstrukcji, a w 2005 roku aż dziewiętnastu i poooszło! Po drodze rozpoczęliśmy udział w inscenizacjach w Muzeum Wsi Radomskiej – największych z tej epoki w Polsce.
18 marca 2006 roku ks. proboszcz Marek Podyma poświęcił replikę sztandaru żuawów z czasów powstania i pod tym znakiem maszerujemy do dziś ( drugi, porządniejszy sztandar ufundowaliśmy sami sobie w 2014 roku). Czy słońce, śnieg czy deszcz przez szeregi Pułku Żuawów przeszło już około 120 osób, w tym dziesięciu nauczycieli naszej Szkoły, ponad 90% to „nasi” uczniowie.
Największymi widowiskami walk powstańczych były opłotki skansenu Muzeum Wsi Radomskiej, pola Grochowisk i Mełchowa (śląskie), a nawet Olszynka Grochowska w Warszawie.
Warszawa miała okazję widzieć nas, a my zaszczyt defilować w Dzień Wojska Polskiego w roku 2008 i 2009 przed Grobem Nieznanego Żołnierza, a w 2018 brać udział w defiladzie na Stulecie Wojska Polskiego budząc podziw i sympatię tłumów warszawiaków i przybyłych spoza stolicy (również z Buska). Żuawi z GRH uprawiali permanentną reklamę Buska-Zdroju
i Szkoły podczas około 400 imprez poza naszym miastem.
W wielu miejscach byliśmy kilkakrotnie zyskując zaszczytne miano „weteranów widowisk historycznych z Powstania Styczniowego”. Zapraszano nas do Warszawy, Krakowa, Kielc, Lublina, Sosnowca, Mielca, Opatowa, Myślenic oraz do wielu mniejszych miejscowości, których nie sposób teraz wymienić, w tym tak egzotycznie brzmiących jak Żyrzyn, Mełgiew czy Cyrusowa Wola.
O swojskich świętokrzyskich miejscach jak Święty Krzyż, Bodzentyn, Pierzchnica czy Bobrza wiecie na bieżąco ze strony internetowej.
Żuawi uczestniczyli w produkcji wielu filmów jak; „Rok 1863” https://vod.tvp.pl/filmy-dokumentalne,163/rok-1863,307827 „Historia żywa” https://vod.tvp.pl/programy,88/historia-zywa-odcinki,326317/odcinek-7,S01E07,335366, ”Było nie minęło” i kilku innych. Gościły nas wyższe uczelnie i muzea. Dzieła te uzyskiwały nagrody na festiwalach filmów historycznych i wojskowych.
Formację naszą i jej członków odznaczano krzyżami pamiątkowymi i medalami za patriotyczne działania ( Krzyż Zasługi, Medal „Pro Patria” i inne). Pułk Żuawów i jego sympatycy ufundowali na 150 lecie Powstania Styczniowego brązową tablicę pamiątkową na ścianie kościoła parafialnego przy buskim rynku. Inicjatorem tego przedsięwzięcia był nauczyciel ZST-I Jarosław Pasternak, ówczesny kapral, obecnie sierżant-szef pułku.
Miłym aspektem życia w GRH był udział dziewcząt z naszej szkoły, Doroty Z., Malwiny J., Wiktorii K. i Marty K., tym cenniejszy, że nie ustępowały facetom w strzelaniu i marszu i zawsze były uśmiechnięte!
Towarzyszymy naszym członkom i przyjaciołom podczas chwil przyjemnych (salwa podczas ślubu), jak i smutnych (salwa nad mogiłą). GRH uczestniczy także w różnych innych imprezach dotyczących historii naszego kraju, zwłaszcza XIX i XX wieku. Mimo ostatnio trudnego okresu dla ruchu rekonstrukcyjnego czarno-białe mundury nadal pokazują ludziom naszą niełatwą historię, bo bycie żuawem to zaszczyt i trudny w XXI wieku obowiązek, ale po latach duma, że chcieliśmy i mogliśmy…
Kończę już i dziękuję za wspólną służbę sierżantowi Jarkowi i wspierających nas kolegów: profesorów Marcinowi Krzakowi
i Radosławowi Matyszkiewiczowi za czas i pracę dla Pułku.
Dziękuję też serdecznie Dyrekcji Szkoły, że nie przeszkadzała jak by mogła, a Koleżankom i Kolegom Nauczycielom jak potrafią…
Za rok 160 rocznica Powstania Styczniowego…
Chodźcie do nas…
Zobaczmy się na polu bitwy…oby tylko „reko”

Wasz wieloletni korespondent z pól wszelakich, były belfer histery…oryczny i były
sierżant-szef, coraz starszy sierżant – Robert Matusik

Witam szanowną młodzież naszej szkoły – sierżant Jarosław Pasternak. Powyższy tekst napisał kolega historyk Robert Matusik na dwudziestolecie istnienia grupy. Ja chcę dodać, że 17 grudnia 2022r. TVP kręciła ujęcia z naszą grupą na Grochowiskach o bitwie która tam się rozegrała. Film będzie wyemitowany na przełomie stycznia i lutego tego roku.

Udział w życiu grupy nie wiąże się z żadnymi kosztami ze strony osób zaangażowanych. Całe wyposażenie – mundur, broń, aprowizację zapewnia grupa. Jedynie trzeba wygospodarować trochę swojego wolnego czasu na nietypowe zainteresowanie historią. Ponieważ uczniowie reprezentują naszą szkołę w życiu publicznym ten fakt odnotowany jest w postaci odpowiednich ocen z zachowania. Nie ma też obowiązku uczestniczenia w każdej imprezie przecież są obowiązki rodzinne i sprawy losowe. Uważam, że oprócz nauki trzeba mieć inne wspomnienia związane z okresem bycia w naszej „akademii”, a tak nawiasem mówiąc 21 stycznia 2023r. grupa wyjeżdża na rekonstrukcję bitew z okresu Powstania Styczniowego w Muzeum Wsi Radomskiej. Każdy z uczniów naszej szkoły może do oddziału wstąpić tzn. uczniowie klas od 2-ej do 5-ej ze względu na wiek.
Jeśli ktoś z was chciałby zobaczyć rekonstrukcję na własne oczy, lub wziąć w niej udział może za darmo się zabrać z grupą serdecznie zapraszam. Ilość miejsc jest ograniczona, ale chętni niech się ze mną skontaktują. 22 stycznia 2023r. po mszy o godzinie 18-ej grupa odda salwę honorową przy pamiątkowej płycie przy kościele. Następnie z pochodniami wraz z obywatelami miasta i okolic przejdzie w kolumnie na stołeczny cmentarz, aby tam przy mogile powstańczej oddać salwę honorową poległym powstańcom spod Grochowisk. Serdecznie zapraszam.

Pozdrawiam sierżant Żuawów Śmierci
Jarosław Pasternak